Amandelen knippen: neus- en keelamandelen

Binnenkort kom je naar ons ziekenhuis. Dan worden je neus- en keel-amandelen weggehaald. Dit noemen we amandelen knippen. Je huisarts en de KNO-arts (Keel-Neus-Oor-arts) hebben dit met jou en je ouders besproken.

Als je amandelen ontstoken zijn, voel je vaker niet lekker. En als je amandelen te groot zijn, kun je moeilijk ademhalen als je slaapt. Daarom gaat de KNO-arts je amandelen eruit halen. Dat gebeurt tijdens een operatie. Zonder amandelen word je minder vaak ziek en kun je beter ademhalen.

Van de operatie zelf merk je niks, want je bent onder narcose. Narcose wil zeggen dat je gaat “slapen” met behulp van medicijnen zodat je niets van het weghalen van de amandelen voelt. Als je weer wakker wordt uit de narcose, kun je wel keelpijn hebben. Maar... je mag véél ijsjes eten. Dat moet zelfs, want het helpt. Door de kou van de ijsjes voelt je keel sneller beter.

Het amandelen knippen duurt ongeveer een half uur.

Je vader of je moeder mogen tijdens de opname bij je blijven. Alleen niet tijdens het amandelen knippen. Maar dat merk je niet, omdat je dan onder narcose bent.

Amandelen knippen doen we meestal tijdens een dagopname. De meeste kinderen komen ’s morgens naar het ziekenhuis en aan het eind van de dag gaan ze weer naar huis.

Als jij wel een nachtje in het ziekenhuis moet blijven slapen, dan heeft de dokter dit aan jou en je ouders verteld.

Je neus- en keelamandelen

Je kunt je eigen keel-amandelen zien. Kijk maar in de spiegel en doe je mond wijd open. Achter in je keel hangt je huig, in het midden. Links en rechts daarvan zie je twee bolletjes. Dat zijn je keel-amandelen.

Je neus-amandel kun je niet zien. Die zit hoger: helemaal achter in je neus.

Door je neus en je mond kun je ziekmakers binnen krijgen: bacteriën of virussen die bijvoorbeeld in de lucht zitten. Je amandelen zijn een soort filters, die de ziekmakers tegenhouden.

Je amandelen horen bij je afweersysteem – zo heet dat. Het zorgt er voor dat je niet van elke bacterie of virus ziek wordt.

Als je amandelen goed werken, merk je niet dat je ze hebt. Maar als ze níét goed werken, worden ze te groot of ze gaan ontsteken.

Wat kun je dan merken?

• Je kunt niet goed door je neus ademhalen en je gaat snurken.
• Je kunt niet goed slikken.
• Je hebt vaak last van keelpijn of keelontsteking.
• Je bent vaak verkouden.

Als je vaak deze klachten hebt, stelt de KNO-arts voor om je amandelen weg te halen. Ook zonder amandelen kan je lichaam ziekmakers buiten houden. Je afweersysteem past zich dan aan.

Voorbereiding uitklapper, klik om te openen

Een tijdje vóór je amandelen geknipt worden, heb je een afspraak op de POS-poli. POS-poli is de afkorting van: Pre Operatief Spreekuur. Dat betekent: het spreekuur vóór een onderzoek, behandeling of operatie onder narcose.

Narcose wil zeggen dat je gaat “slapen” met behulp van medicijnen zodat je niks van de operatie voelt. We noemen dit wel slapen maar het is geen gewone slaap. Als je onder narcose bent, kun je niet uit jezelf wakker worden. De anesthesioloog is de dokter die jou de slaapmedicijnen gaat geven. Hij zorgt voor jou als je onder narcose bent en zorgt ervoor dat je weer wakker wordt als de ingreep klaar is. We noemen hem ook wel de slaapdokter.

Op de POS-poli heb je, samen met je ouders een gesprek met de POS-verpleegkundige (deze helpt de slaapdokter), of met de slaapdokter.

Wat bespreken ze met je op de POS-poli?

• Ze willen van alles weten over je gezondheid. Bijvoorbeeld welke ziektes je hebt gehad, of je koorts hebt, of je verkouden bent
• Soms meten ze je gewicht, je lengte, je bloeddruk of je hartslag.
• Hoe het gaat als je onder narcose gaat.
• Hoe jij het beste de narcose kunt krijgen: met een prik of met een kapje
• Wat jou kan helpen als je je vervelend voelt of bang bent.
• Heb jij of hebben je ouders behoefte aan voorbereiding en/of begeleiding dan mag je altijd naar de medisch pedagogisch zorgverlener vragen.
• Of jij en je ouders toestemming geven voor de narcose zoals in Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO) is vastgelegd.

Als je tegen de narcose op ziet, zeg het dan tegen de slaapdokter of de POS-verpleegkundige!

Op de POS-poli krijg je een folder over de narcose. Dan kun je nog eens nalezen wat er is verteld.

Voor ouders: Medicijnen

• Gebruikt uw kind bloedverdunningsmiddelen? Dan kan het zijn dat uw kind deze al vóór de operatie niet meer mag nemen. Overleg dit vóór de opnamedag al met de arts.
• Gebruikt uw kind insuline? Dan raden we u aan om met de arts te overleggen. Misschien is het beter de dosis aan te passen.
• Is uw kind allergisch, bijvoorbeeld voor pleisters? Meld dit dan altijd.

(Kinder)aspirine® is een pijnstiller die het bloed verdunt. Daardoor is er meer kans op nabloedingen. Geef uw kind daarom minstens twee weken voor de operatie geen (kinder)aspirine®. Als uw kind een pijnstiller nodig heeft, kunt u wel (kinder)paracetamol geven.

Kort voor de narcose mag uw kind geen vaccinatie krijgen. We houden de volgende periode aan:

• twee dagen voor de narcose geen COVID, DKTP- en meningokokken- vaccinatie
• twee weken voor de narcose geen BMR-vaccinatie

Tijdens de behandeling uitklapper, klik om te openen

De operatiedag

In de folder “Narcose” lees je hoe het gaat als je onder narcose gaat. Je leest daar ook hoe het gaat op de dag dat je geopereerd wordt. Voor alle duidelijkheid vertellen we het hier nog een keer in het kort:

Thuis

Je mag ’s ochtends niet meer eten en maar weinig drinken. Dat heet nuchter zijn. Voor de laatste informatie over nuchter zijn, kijkt u op https://www.hetwkz.nl/nl/operatie-ingreep-onderzoek-onder-anesthesie

Op de afdeling

• De verpleegkundige stelt nog wat vragen aan jou en je ouders.
• Als je wilt kun je de voorbereidingsspullen nog een keer bekijken.
• Je krijgt een operatiejasje aan en een naambandje om.
• Misschien krijg je een drankje, pilletje of zetpil.
• Als je aan de beurt bent, ga je in bed of bij je ouder op de arm.
• Jullie gaan samen naar de wachtruimte (holding) bij de operatiekamer.

In de holding

• Eén van je ouders en de medisch pedagogisch zorgverlener of verpleegkundige doen operatie-kleding over hun eigen kleding. Zo blijft alles schoon in de OK.
• De medewerkers van de operatiekamer (met een pak en een muts) komen jullie ophalen. Meestal stellen ze nog wat vragen aan jou en je ouders.
• Ze nemen jou, één van je ouders en de medisch pedagogisch zorgverlener of verpleegkundige mee naar de operatiekamer.

In de operatiekamer

• Je gaat op de operatietafel liggen.
• Je krijgt drie monitor-stickers op je borst geplakt.
• Je krijgt een plakker met daarin een klein lampje op je vinger of teen geplakt.
• Je krijgt de narcose met een kapje of een prik.
• Als je slaapt gaat je vader of moeder terug naar de afdeling
• De dokter gaat je amandelen knippen. Dit duurt ongeveer een half uur.

In de uitslaapkamer

• Je ligt weer in je eigen bed als je wakker wordt.
• Eén van je ouders mag bij je komen zitten.
• Je hebt nog steeds de monitor-stickers en het lampje op je vinger.
• Je hebt een infuus in je hand.
• Als je goed wakker bent, rijden ze je met bed en al weer naar de afdeling.

Na de behandeling uitklapper, klik om te openen

Na de operatie

Terug op de afdeling

• Als je weer op de afdeling bent, mag je rustig in je bed blijven liggen. De verpleegkundige komt regelmatig bij je kijken.
• Misschien voel je je niet zo lekker, ben je misselijk of heb je pijn in je keel. Zeg tegen je vader of moeder of tegen de verpleegkundige als er iets is. Ze kunnen er dan rekening mee houden of je extra medicijnen geven. Hoe het bij jou zal gaan? Dat is moeilijk van tevoren te zeggen.
• Als je goed wakker bent mag je weer wat drinken. Neem vaak kleine slokjes water of limonade zonder prik. Of eet waterijsjes. Die helpen tegen de pijn, want ijs verdooft je keel een beetje.
• Aan het begin van de middag komt de dokter bij je kijken.

‘s Middags naar huis

Hoef je niet te blijven slapen, dan ga je meestal niet later dan vier uur ’s middags naar huis.

Een nachtje in het ziekenhuis blijven

Je blijft nog een nachtje in het ziekenhuis als:

• je ver weg woont.
• je moeilijk kon ademhalen in je slaap voordat je amandelen werden geknipt. Je blijft dan een nachtje slapen, omdat de dokter wil weten of je beter kan ademhalen en of je genoeg zuurstof in je bloed hebt.
• je na de operatie nog niet goed kunt drinken of steeds moet overgeven.
• er na de operatie bloed uit je keel blijft komen.

Voor ouders

Naar huis

• Ga niet met uw kind op de fiets.
• Bent u met de auto? Zorg dan dat u met z’n tweeën bent. Uw kind kan misselijk worden en overgeven. Het is lastig om zowel op uw kind als op het verkeer te letten.
• U kunt ook een taxi bespreken.

Controleafspraak

Drie tot zes weken na de operatie kom je weer bij de KNO-arts voor controle. Voordat je naar huis gaat, maakt een medewerker van de polikliniek een afspraak voor jou.

Keel

Als je wakker wordt voelt je keel dik en pijnlijk. slikken en praten gaat niet zo makkelijk. Jij kunt hier zelf bij helpen door veel te drinken en ijsjes te eten. Wij kunnen je medicijnen geven waardoor je je beter voelt.

Oren

Soms krijg je last van je oren. Dan kun je een pijnstiller vragen.

Bloed

Er kan een beetje bloed uit je mond of je neus komen. Dat is gewoon, dat gaat vanzelf over. Soms krijg je neusdruppels.

Voor ouders

Direct na de operatie is keelpijn normaal. Uw kind kan ook oorpijn krijgen. Op de dagbehandeling of de verpleegafdeling krijgt u advies over welke pijnstillers u thuis kunt geven, en hoeveel.

LET OP: Geef uw kind geen (kinder) aspirine®. Aspirine is een bloedverdunner en verhoogt de kans op een nabloeding. Laat uw kind vaak en veel drinken. Koud water, limonade en waterijsjes verzachten de keel.

Misselijk

Sommige kinderen zijn misselijk na de operatie. Dat kan komen door de narcose. Of je bent misselijk omdat je een beetje bloed hebt ingeslikt. Dat is niet erg. Als je moet overgeven ziet het er een beetje bruinig uit. De misselijkheid gaat meestal vanzelf over. Zo niet, dan geven we je medicijnen tegen de misselijkheid.

Stem

Je stem klinkt soms anders na het knippen van de amandelen. Dit wordt vanzelf weer normaal.

Koorts

Op de dag van de operatie heb je soms een beetje koorts. Tot 38.5° Celsius is dat normaal. Zeker als je koorts hebt, moet je goed drinken.

Complicaties

Zelfs als een behandeling helemaal goed is gedaan (“volgens het boekje”), kunnen er problemen ontstaan. Zulke problemen noemen we complicaties.

Heel soms gaat het wondje in je keel weer opnieuw bloeden. Je hebt dan een nabloeding en spuugt bloed. Waarschuw dan je ouders, die weten wat ze moeten doen.

Soms is de koorts te hoog na het amandelen knippen. Je ouders weten dan wat ze moeten doen.

Voor ouders

Uw kind heeft nog een aantal dagen speciale zorg nodig. Het is dus belangrijk dat u of iemand anders een aantal dagen thuis kan zijn. Uw kind zal nog een tijdje last hebben van de ingreep. Let goed op de volgende dingen:

Bloeding

Geeft uw kind helderrood bloed over, of komt er helderrood bloed uit de neus? Dan heeft het waarschijnlijk een nabloeding. Neem in dat geval onmiddellijk contact op met de Afdeling Spoedeisende Hulp (SEH) van het UMC Utrecht: 088 75 666 66.

U krijgt dan het advies om zo snel mogelijk naar het ziekenhuis te komen. De KNO-arts onderzoekt uw kind. Als het nodig is wordt uw kind weer onder narcose gebracht om de bloeding te stoppen. Uw kind blijft daarna tenminste één nacht ter observatie in het ziekenhuis.

Koorts

Heeft uw kind in de dagen na de operatie meer dan 38,5° Celsius koorts? Dat kan duiden op een longontsteking. Heel soms komt het voor dat een kind wat bloed heeft ingeademd. Als dat in de longen terechtkomt, kan een longontsteking ontstaan.

Neem bij koorts hoger dan 38.5 ° Celsius contact op met de KNO-arts:

• op werkdagen via de polikliniek KNO: 088 75 549 02
• ’s avonds en in het weekend via het algemene nummer van het UMC Utrecht: 088 75 555 55 – vraag naar de dienstdoende KNO-arts

Acute situaties

Bij acute situaties, bloedingen bijvoorbeeld, neemt u direct contact op met de Afdeling Spoedeisende Hulp (SEH) van het UMC Utrecht: 088 75 666 66.

Wat mag je wel, wat mag je niet

Drinken

Je moet veel koud drinken. Water is goed. En limonade zonder prik. Waterijsjes mogen ook. Je mag ook melk, yogi-drink of andere melkproducten. Maar daardoor krijg je vaak slijm in je keel. Neem dan een slokje water na. Dat helpt.

Naar buiten

Ga de eerste dagen niet naar feestjes of naar plaatsen waar veel kinderen zijn. Ze kunnen je makkelijk aansteken met een verkoudheid of een griepje. Daardoor word je minder snel beter.

Meestal ben je na een week behoorlijk opgeknapt. Dan kun je weer naar school.

Zwemmen

Als je amandelen geknipt zijn mag je twee weken niet zwemmen. Het is niet goed als er zwemwater in je keel komt. Dan kunnen de wondjes in je keel gaan ontsteken.

Zorgkosten uitklapper, klik om te openen

Contact uitklapper, klik om te openen

Wij zijn bereikbaar van maandag tot vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur.