Jongeren en WGBO: jouw rechten in de medische zorg
https://www.hetwkz.nl/nl/voorlichting/jongeren-en-wgbo/folder
Tijdens je opname in het Wilhelmina Kinderziekenhuis in Utrecht heb je, meestal na een operatie, pijnstillers nodig gehad. Deze pijnstillers heb je ook gekregen zodat je beter kan ademhalen, hoesten en bewegen.
In deze folder geven we je uitleg over de meest gebruikte pijnstillers. Ook leggen we je uit hoe je deze pijnstillers kan afbouwen als de pijn minder wordt.
Verschillende soorten pijnstillers uitklapper, klik om te openen
Er zijn verschillende soorten pijnstillers.
1. Sterke pijnstillers of opioïden
zoals Oxycontin en Oxynorm (samen Oxycodon genoemd) zijn een morfine-achtige stof en werken als krachtige pijnstiller.
Oxycodon retard (Oxycontin®)
| Werking | Sterk pijnstillend / langwerkend |
|---|---|
| Hoe lang werkt het? | 12 uur |
| Het werkt binnen | 1 á 2 uur |
| Hoe vaak moet ik het innemen? | 2 keer per dag |
| Meest voorkomende bijwerking | Obstipatie (verstopping), sufheid, misselijkheid, jeuk |
Oxycodon Immediate release (Oxynorm®)
| Werking | Sterk pijnstillend / kortwerkend |
|---|---|
| Hoe lang werkt het? | 2 a 4 uur |
| Het werkt binnen | 20 tot 30 minuten |
| Hoe vaak moet ik het innemen? | Wanneer je erge pijnpieken hebt, mag je dit medicijn tot maximaal 6 keer per 24 uur innemen. Bij te verwachten extra pijn (bijvoorbeeld bij de verzorging of bij fysiotherapie) kun je dit ook al (± 30 minuten) van tevoren innemen |
| Meest voorkomende bijwerking | Obstipatie (verstopping), sufheid, misselijkheid, jeuk |
* Let op: Bij het gebruik van Oxycontin®/Oxynorm® moet je een laxerend middel gebruiken. Een laxerend middel zorgt ervoor dat je geen last krijgt van verstopping in de darm.
2. Matig tot sterke pijnstillers zoals Tramadol
is een morfine-achtige stof en werkt als een matige tot sterke pijnstiller.
Tramadol
| Werking | Pijnstillend |
|---|---|
| Hoe lang werkt het? | 6 tot 8 uur |
| De tablet werkt binnen | 1 uur |
| De zetpil werkt binnen | 2 uur |
| Hoe vaak moet ik het innemen? | 2 keer per dag |
| Meest voorkomende bijwerking | Obstipatie (verstopping), sufheid, misselijkheid, jeuk |
3a Vrij verkrijgbare pijnstillers zoals Diclofenac / Ibuprofen
zijn ontstekingsremmend en werken als middel sterke pijnstiller.
Diclofenac
| Werking | Pijnstillend / ontstekingsremmend |
|---|---|
| Hoe lang werkt het? | 2 a 4 uur |
| Het werkt binnen | 1 uur |
| Hoe vaak moet ik het innemen? | 3 keer per dag |
| Meest voorkomende bijwerking | Maag-darmklachten (misselijkheid, diarree, buikpijn), duizeligheid |
* Let op: Soms krijg je een maagbeschermer bij het gebruik van Diclofenac
3b Op recept verkrijgbare pijnstiller zoals Celebrex
zijn ontstekingsremmend en werken als middelsterke pijnstiller.
Celebrex
| Werking | Pijnstillend / ontstekingsremmend |
|---|---|
| Hoe lang werkt het? | 8 tot 12 uur |
| Het werkt binnen | 1 uur |
| Hoe vaak moet ik het innemen? | 2 keer per dag |
| Meest voorkomende bijwerking | Maag-darmklachten (misselijkheid, diarree, buikpijn), duizeligheid |
4 Vrij verkrijgbare pijnstiller zoals Paracetamol
is een goede pijnstiller met weinig bijwerkingen.
Paracetamol
| Werking | Pijnstillend / ontstekingsremmend |
|---|---|
| Hoe lang werkt het? | 3 tot 6 uur |
| De tablet werkt binnen | 30 tot 60 minuten |
| De zetpil werkt binnen | 1 uur |
| Hoe vaak moet ik het innemen? | 3 tot 4 keer per dag |
| Meest voorkomende bijwerking | Zelden hoofdpijn, duizeligheid |
Afbouwen van pijnstillers uitklapper, klik om te openen
Na een opname in het ziekenhuis neemt de pijn meestal langzaam af. Het lukt weer beter om te bewegen en meer te doen. Je kunt dan ook je pijnstillers af gaan bouwen en uiteindelijk stoppen. Je begint met het afbouwen van pijnstillers als je pijn een tot twee dagen goed te doen is. Als je meerdere pijnstillers gebruikt, begin je altijd met het afbouwen van de sterkste pijnstiller (bijvoorbeeld de Oxycodon). Als laatste wordt de vrij verkrijgbare pijnstiller (bijvoorbeeld de Paracetamol, diclofenac, ibuprofen, naproxen etc) afgebouwd.
Schema voor het afbouwen van pijnstillers
Stap 1 begint met je huidige dosering. Voordat je naar de volgende stap gaat, moet de pijn minimaal een tot twee dagen goed te doen zijn. Wanneer je over bent gegaan op een volgende stap en de pijn is niet te doen, dan heb je misschien te snel afgebouwd en moet je teruggaan naar de vorige stap. Probeer een dag of twee later om opnieuw een stap af te bouwen. Heb je na de laatste stap elke keer op hetzelfde moment pijn, bijvoorbeeld alleen in de avond of alleen bij een bepaalde activiteit? Dan kan je alleen op dat moment de pijnstiller nog innemen.
Afbouwschema's uitklapper, klik om te openen
1. Bouw de sterke pijnstiller Oxycodon af
Oxycodon (langwerkend) (Oxycontin®) en Oxycodon (kortwerkend) (Oxynorm®). Naast het gebruik en afbouwen van Oxycontin® gebruikt je Oxynorm® volgens de voorgeschreven dosering. Bij pijnpieken mag je zo nodig maximaal zes keer per dag Oxynorm gebruiken. Wanneer vier keer per dag Oxynorm® te weinig is, dan is het afbouwen te snel gegaan en moet je terug naar de vorige stap.
Vanaf 6 jaar Invullen samen met behandelaar | Oxycontin® | Oxynorm® zo nodig en maximaal 6x per 24 uur | |
|---|---|---|---|
| Tijden | 08.00 | 20.00 | |
| Stap 1 | 10mg | 10mg | 5mg maximaal 6x per 24 uur |
| Stap 2 | 5 mg | - | 5mg maximaal 5x per 24 uur |
| 5mg maximaal 4x per 24 uur | |||
| 5mg maximaal 3x per 24 uur |
* Let op: Wanneer je stopt met de Oxycontin®/Oxynorm®, stop je ook met het laxerend middel
Gebruik je een hogere dosering dan hierboven staat beschreven.
Dan volg je onderstaand afbouwschema dat voor jou op maat gemaakt is;
| Vanaf 6 jaar | Oxycontin® | 2 keer per 24 uur | Oxynorm® zo nodig en maximaal 6x per 24 uur |
|---|---|---|---|
| Tijden | 08.00 | 20.00 | |
| Stap 1 | 6x | ||
| Stap 2 | 5x | ||
| Stap 3 | 4x | ||
| Stap 4 | 3x | ||
| Stap 5 | 3x | ||
| Stap 6 | 3x | ||
| Stap 7 | 3x | ||
| Stap 8 | 3x | ||
| Stap 9 | 3x |
2. Bouw de matig tot sterke pijnstiller Tramadol af
Tramadol kan in druppelvorm, tabletvorm en zetpil worden gegeven. De arts bepaalt de dosering en hoe vaak je dit per dag moet innemen. Je bouwt af van 3 tabletten per dag, naar 2 tabletten per dag, naar 1 tablet per dag.
| Tijden | 08.00 | 14.00 | 22.00 |
|---|---|---|---|
| Stap 1 | Voorgeschreven dosering | Voorgeschreven dosering | Voorgeschreven dosering |
| Stap 2 | Voorgeschreven dosering | - | Voorgeschreven dosering |
| Stap 3 | Voorgeschreven dosering | - | - |
| Stap 4 | - | - | - |
3. Bouw de middelsterke pijnstiller Diclofenac af
Diclofenac kan in tabletvorm en zetpil worden gegeven.
Je bouwt af van 3 tabletten per dag, naar 2 tabletten per dag, naar 1 tablet per dag.
| Tijden | 08.00 | 14.00 | 22.00 |
|---|---|---|---|
| Stap 1 | Voorgeschreven dosering | Voorgeschreven dosering | Voorgeschreven dosering |
| Stap 2 | Voorgeschreven dosering | - | Voorgeschreven dosering |
| Stap 3 | Voorgeschreven dosering | - | - |
| Stap 4 | - | - | - |
* Let op: Als je een maagbeschermer hebt gekregen bij het gebruik van Diclofenac stopt je ook met het gebruik hiervan als je met de Diclofenac gestopt bent.
Celebrex
Je bouwt af van 2 tabletten per dag, naar 1 tablet per dag.
| Tijden | 08.00 | 22.00 |
|---|---|---|
| Stap 1 | Voorgeschreven dosering | Voorgeschreven dosering |
| Stap 2 | Voorgeschreven dosering | - |
| Stap 3 | - | - |
4. Bouw de minst sterke pijnstiller Paracetamol af
Paracetemol kan in tabletvorm en zetpil worden gegeven.
Je bouwt af van 4 tabletten per dag, naar 2 tabletten per dag, naar 1 tablet per dag.
| Tijden | 08.00 | 12.00 | 18.00 | 22.00 |
|---|---|---|---|---|
| Stap 1 | Voorgeschreven dosering | Voorgeschreven dosering | Voorgeschreven dosering | Voorgeschreven dosering |
| Stap 2 | Voorgeschreven dosering | - | Voorgeschreven dosering | - |
| Stap 3 | Voorgeschreven dosering | - | - | - |
| Stap 4 | - | - | - | - |
Als je vragen hebt kun je contact opnemen met je huisarts of je behandelend medisch specialist.
Contact uitklapper, klik om te openen
Verpleegafdeling Panda
Mocht u nog vragen hebben dan kunt u contact opnemen via: