Scoliose bij kinderen

Scoliose (Grieks voor verkromming) is een verkromming van de rug (wervelkolom), waardoor één of meerdere bochten in de rug ontstaan. Bij één bocht spreken we van een C-vormige scoliose en bij twee bochten van een S-vormige scoliose. Scoliose komt bij ongeveer drie op de honderd mensen voor.

Symptomen uitklapper, klik om te openen

Bij scoliose draait de wervelkolom en veroorzaakt zo een vervorming van de borstkas. Klachten die daarbij kunnen passen zijn: 

• een ongelijke schouderhoogte;
• asymmetrische taille;
• een afstaand schouderblad;
• een bochel.

Ademhalingsproblemen zien we meestal alleen bij hele forse bochten. 

Een scoliose geeft over het algemeen geen of weinig pijnklachten. Als die er toch zijn, is het goed om de rugspieren te trainen en te blijven sporten. Ook hebben sommige kinderen last van algehele vermoeidheid.  

Oorzaken uitklapper, klik om te openen

Soms is de scoliose al vanaf de geboorte aanwezig, maar meestal ontstaat een scoliose tijdens de groei.

• Als de scoliose tijdens de groei ontstaat en de exacte oorzaak onbekend is, noemen we dit een idiopathische scoliose. Het ontstaat meestal bij gezonde kinderen, net voor de puberteit. De kans op het ontstaan of verergeren van scoliose is het grootst tijdens de groei(spurt). We zien deze vorm van scoliose vaker bij meisjes dan bij jongens. 
• Als de scoliose vanaf de geboorte aanwezig is door een aangeboren aanlegstoornis van de wervels, noemen we dat een congenitale scoliose. 
• In een klein aantal gevallen ontstaat scoliose door een verstoring van de functie van het zenuwstelsel, de spieren of een combinatie van beide. Dit noemen we een neuromusculaire of syndromale scoliose. 

Onderzoek en diagnose uitklapper, klik om te openen

Omdat de bocht kan toenemen tijdens de groei, zullen we de rug goed in de gaten houden met lichamelijk onderzoek en maken we regelmatig foto’s of speciale scoliose echo’s. Op deze foto’s en echo’s kunnen we de grootte van de bocht meten. 

• Lees hier het bericht over het verminderen van blootstelling aan röntgenstraling

In sommige gevallen maken we ook een CT-scan of MRI-scan om de wervels, het ruggenmerg en de zenuwen nauwkeuriger te kunnen bekijken. 

Behandeling uitklapper, klik om te openen

Afwachten en fysiotherapie

Zelf kun je weinig doen om te voorkomen dat een scoliose toeneemt. Sporten is een goede manier om je rug te trainen. Fysiotherapie kan nuttig zijn om de spierkracht en soepelheid te onderhouden en voor het oefenen van uithoudingscorrecties. Wij werken samen met fysiotherapeuten die scoliose-specifieke oefeningen voor houdingscorrectie kunnen aanleren. Door deze therapie kunnen klachten minder worden en de scoliose kleiner lijken. Deze therapie remt meestal de scoliose niet af. Hetzelfde geldt voor manuele therapie of chiropractie. 

Brace

Bij kinderen en tieners die nog groeien, kunnen we met een brace (korset) proberen verdere toename van de bocht te remmen. Een brace is een korset om de rug, dat ervoor zorgt dat de rug in de brace zo recht mogelijk is. De scoliose wordt door een brace meestal niet minder en verdwijnt dus niet. Met een brace willen we vooral toename en een rugoperatie voorkomen. Helaas is het goed dragen van een brace niet in alle gevallen een garantie dat de bocht niet meer toeneemt. 

Voor de best mogelijke bracebehandeling werken we nauw samen met orthopaedisch instrumentmakers die bewezen effectieve 3D braces speciaal op maat maken voor iedere scoliosepatiënt. Wij maken gebruik van verschillende soorten 3D braces. De locatie en oorzaak van de bocht en de patiënt zijn van belang deze keuze.  

• Meer informatie over de scoliose bracebehandeling

Operatieve behandeling

Als de bocht in de rug te groot wordt, is soms een operatie nodig. Dit doen we dan om verdere toename van de verkromming, problemen van de longen of rugpijn op oudere leeftijd te voorkomen.

Afhankelijk van de leeftijd van de patiënt en de oorzaak van de scoliose zijn er verschillende soorten scolioseoperaties. Tijdens de operatie plaatst de chirurg twee metalen staven aan beide kanten van de ruggenwervels die met schroeven worden vastgezet. Hiermee maakt de orthopaedisch chirurg de rug rechter en worden een aantal wervels aan elkaar vastgezet, waardoor de bocht niet meer kan toenemen. 

• Meer informatie over de operatieve behandeling bij scoliosepatiënten

Bij het UMC Utrecht uitklapper, klik om te openen

De afdeling Orthopedie in het WKZ is al jarenlang een verwijscentrum voor kinderen met een idiopathische en complexe scoliose. Onze wervelkolomchirurgen hebben veel ervaring op het gebied van diagnostiek en behandeling van scoliose en werken nauw samen met andere specialisten in het WKZ. Jaarlijks zien we bijna 1000 kinderen met een scoliose op de polikliniek en meerdere keren per week opereren we kinderen met een scoliose. Naast onze aandacht voor de zorg van scoliosepatiënten, doen we ook veel wetenschappelijk onderzoek naar het ontstaan en de behandeling van deze aandoening.

Meer informatie

• Er is een patiëntenvereniging voor patiënten met scoliose en hun ouders. Op deze website vindt u nieuws en informatie over scoliose. Ook is er een forum waarop betrokkenen hun ervaringen kunnen uitwisselen.
• Scoliosis Research Society. Op deze website vind u Engelstalige patiënteninformatie.
• Setting Scoliosis Straight Foundation. Op deze website vind u meer Engelstalige patiënteninformatie.
• Ja dokter nee dokter
• Kind en ziekenhuis

Meer weten uitklapper, klik om te openen

Wat hoort er bij dit ziektebeeld

• Polikliniek Orthopedie
• Verpleegafdeling Schildpad

Zorgkosten

Contact uitklapper, klik om te openen

De polikliniek is op maandag tot en met woensdag bereikbaar van 8.30 - 12.00 uur.
U kunt altijd een e-mail sturen.